روی _ Roy

روی پس از آهن، فراوانترین ریزمغذی معدنی موجود در بدن است. بدن انسان تقریباً ۲ تا ۳ گرم روی دارد که بیشترین غلظتهای آن در کبد، لوزالمعده، کلیه، استخوان و عضلات وجود دارد. همچنین روی در غده پروستات، اسپرم، پوست، مو و ناخن وجود دارد.

عملکرد:

روی نقش تنظیم کنندگی و ساختاری در ارتباط با بیش از ۳۰۰ آنزیم مختلف دارد. برای مثال در ساختار پروتئینهای متعددی وجود دارد همچنین در عملکرد سلولهای عصبی و سیستم ایمنی نقش دارد.

روی موجود در رژیم غذایی سبب افزایش توده استخوانی می شود و ترکیبی حاوی روی در بدن وجود دارد (کارنوزین) که تشکیل استخوان را به شدت تحریک می کند و موجب بهبود شکستگی می شود. به همین دلیل به رشد قدی کمک می کند و چنانچه کاهش دریافت آن در سنین رشد باشد، فرد دچار کوتاهی قد می شود.

روی همچنین در سلامت اسپرم بسیار موثر است و کاهش آن می تواند باعث ناباروری شود. نقش دیگری که روی در بدن دارد سلامت پوست، مو و ناخن است. همچنین در بهبود و التیام زخم هم موثر است.

منابع غذایی روی:

قابل دسترس ترین شکل روی برای بدن در گوشت حیوانات بخصوص گوشت قرمز و ماکیان وجود دارد. ماهی، جگر، غلات کامل، انواع لوبیا (مانند سفید، قرمز و چیتی) و انواع مغز مانند بادام و گردو از منابع خوب روی هستند.

کمبود روی:

کمبود روی معمولاً در نتیجه دریافت رژیم غذایی سرشار از غلات تصفیه شده (مانند نانهای تهیه شده با آرد سفید) و نانهای تخمیرنشده به وجود می آید. این رژیمها مانع جذب روی در روده می شوند.

کمبود روی ممکنست در اثر سوءجذب، گرسنگی شدید یا افزایش اتلاف از طریق ادرار، لوزالمعده یا سایر ترشحات برون ریز اتفاق بیفتد.

افراد در معرض خطر کمبود روی چه کسانی هستند؟

افراد الکلی، زنان باردار و سالمندان در معرض خطر کمبود روی قرار دارند.

علائم کمبود روی:

تأخیر در رشد- تأخیر در بلوغ جنسی- کوچک بودن گنادها (هیپوگنادیسم)- کم بودن تعداد اسپرمها ( هیپواسپرمی)- ریزش مو ( آلوپسی )-تأخیر در بهبود زخم- جراحات پوستی- اختلال در اشتها-نقص ایمنی-اختلالات رفتاری-اختلالات بینایی شامل ترس از نور (فتوفوبیا) و شبکوری- اختلال در حس چشایی

مسمومیت با روی:

مسمومیت با روی معمولاً نادر است ولی مکمل یاری زیاد و طولانی مدت با روی با جذب مس تداخل می کند.

مسمومیت با روی عمدتاً در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی تحت درمان با دیالیز بروز می کند. سندرم مسمویت در این بیماران با علائمی نظیر کم خونی، تب و اختلالات سیستم عصبی مرکزی مشخص می شود. همچنین در جوشکاران، تنفس بخارات روی ممکنست سمی باشد که با احتیاط مناسب می توان از مواجهه با آن پیشگیری کرد.

تهیه کننده : اکبر اکبری : کارشناس حرفه ای تغذیه ورزشی و فیتنس.